Beselidhja Publishing logoPjesë nga 1 Pjetri

 

 

 

Faqja e parë Rreth nesh Seria BFS Librat e Botuar Titujt e Serisë BFS Libraritë Links

 

Për ta lexuar këtë faqe pa qenë të lidhur me internetin,

klikoni File, Save As,

dhe vendoseni në një direktori ku mund ta gjeni lehtë.

 

 

Mesazhi i Letrës së Parë të Pjetrit

 

Parathënia e Autorit

 

Ky zbërthim është shkruar me shpresë për t’u lexuar, dhe jo thjesht për t’u konsultuar. Procesi i shkrimit ka sjellë nderim dhe gëzim të ri ndaj mrekullisë së fjalës së shkruar të Perëndisë dhe Zotit të asaj fjale.

Unë jam përpjekur të bashkoj pesë perspektiva:

1.        Dëshminë e Pjetrit, duke e ballafaquar me përvojën e tij si apostull i Krishtit.

2.        Premtimet e Dhjatës së Vjetër, me të cilat letra është mbushur.

3.        Besimin apostullor që Pjetri kishte të përbashkët me Palin dhe autorët e tjerë të Dhjatës së Re.

4.        Botën heleniste në të cilën jetonin dëgjuesit e tij.

5.        Botën tonë dhe domethënien që letra ka për ne.

 

Proçesi i shkrimit të këtij zbërthimi ka thelluar admirimin dhe mirënjohjen time për studimin e devotshëm akademik të interpretuesve të Pjetrit përgjatë viteve. Padyshim që nuk na mungojnë komentarë të shkëlqyer të shkruar për Letrën e Parë të Pjetrit, dhe disa prej tyre lexohen me lehtësi. Komentari i gjatë nga kryepeshkopi Robert Leiton (Leighton), i shkruar në shekullin e shtatëmbëdhjetë, është një libër klasik për lexim devocional. Ueini Grudem (Wayne Grudem) me shumë mirësjellje më siguroi një dorëshkrim të komentarit të tij të fundit; ndjej keqardhje që shumica e punës sime kishte përfunduar, para se të më binte në dorë për konsultë ky studim akademik (dhe i lexueshëm). Do t’i shprehja vlerësim të veçantë Samuel Benetros (Bénétreau) nga “Free Faculty of Evangelical Theology” në Vaux-sur-Seine, Francë. Unë besoj që komentari i tij mund të përkthehet në anglisht.

Falenderimet e mia i takojnë Xhon Stotit (John Stott) për propozimin e këtij projekti dhe për udhëzimin e tij të urtë dhe të durueshëm; Jozef Rajanit (Rev. Joseph F. Ryan) si dhe pleqve e stafit të “Trinity Presbyterian Church”, në Charlottesville të Virxhinias, për lutjet dhe mbështetjen e tyre; Znj. Dela Xhons (Del Jones) që shtypi shënimet e mëposhtme; si dhe dhëndrit dhe vajzës sonë, Xhej dhe Debora Ueininger (Jay & Deborah Weininger), dhurata e hirshme e të cilëve e futi pikësëpari Trinity Church në epokën e kompiuterit.

Gruaja ime Jeni (Jean) zbuloi shumë mënyra për të më ofruar ndihmë në këtë punë, si në çdo projekt të jetës sonë bashkëshortore.

 

EDMUND  P. CLOWNEY

 

 

 

Hyrje

 

Ceslas Spicq e fillon komentarin e tij të vlefshëm për Letrën e Parë të Pjetrit me këtë përshkrim të goditur:“Letra e Parë e Shën Pjetrit – rezumeja më e ngjeshur e Dhjatës së Re për besimin e krishterë dhe sjelljen që frymëzon – është një model i një ‘letre pastorale’”.

Pastorale – padyshim që letra e Pjetrit është e tillë. Apostulli kërkon të inkurajojë dhe të risigurojë kishat e krishtera në Azinë e Vogël, ndërkohë që kanë filluar kohët e stuhishme të persekutimit. Këto stuhira fryjnë edhe sot psh. në Indi, ku një turmë hinduistësh shkatërrojnë një kishë të krishterë, të ndërtuar me sakrifica të mëdha në lagjen më të varfër të Bombeit; në shumë vende komuniste, ku pohimi i besimit në Krishtin të çon në humbjen e privilegjit të arsimimit dhe të mundësive për punë, dhe shpesh rezulton në burgosje. Në pjesën dërrmuese të vendeve anglishtfolëse kërcënime të tilla mund të duken të largëta; ndoshta nuk arrijmë të lexojmë shenjat e kohës. Megjithatë, asnjë i krishterë i vërtetë nuk e mënjanon vuajtjen dhe nuk mund t’i shmanget një mase vuajtjesh për hir të Krishtit. Pjetri na flet të gjithëve, kur tregon për vuajtjen e tanishme dhe lavdinë e ardhme.

Letra pastorale e Pjetrit na nxit përmes udhëzimit. Nevojat tona më të thella na shtyjnë te besimet tona më të thella. Çfarë shprese kemi? Pjetri shpall Jezus Krishtin, shpresën tonë të sigurt në këtë botë dhe në përjetësi. Përgjatë gjithë letrës së tij ai e rrënjos shpresën tonë në realitetin e asaj që Perëndia ka bërë dhe ka akoma për të bërë për ne përmes Krishtit. Apostulli është një dëshmitar, jo vetëm i asaj që Jezusi bëri dhe tha kur ishte në varkën apo në shtëpinë e Pjetrit, por edhe i kuptimit të jetës, vdekjes, ringjalljes dhe ngritjes së Krishtit. Dëshmia e Pjetrit për jetën e Jezusit reflektohet në Ungjillin e Markut. Në këtë letër ai na tregon se cili është kuptimi i kësaj historie për ne, kur Jezusi na thërret për të marrë kryqin tonë dhe ta ndjekim atë.

 

 

 

1. Kujt iu shkrua kjo letër?

 

Ponti, Galatia, Kapadokia, Azia dhe Bitinia janë provincat ku jetonin të krishterët, të cilëve u drejtohet letra. Nëse termat janë përdorur për të përmendur provincat romake, atëherë zona mbulon të gjithë Azinë e Vogël në veri të vargmalit Taurus, që kufizon bregun jugor. Këtu do të përfshihej pjesa më e madhe e Turqisë së sotme. Megjithatë ka shumë mundësi që termat të përshkruajnë rajone, më tepër sesa provinca zyrtare. Po të jetë kështu, atëherë zona na shfaqet më e vogël, përderisa Galatia dhe Azia, të menduara si rajone, ishin më të kufizuara. Domethënia e mundshme e kësaj zone më të vogël do të ishte mospërfshirja e disa prej rajoneve të veprimtarisë intensive misionare të Palit (psh. Antiokia e Pisidisë, Iconi, Listra dhe Derbe). Pali u ndalua nga Fryma që të mos hynte në Bitini; a mos ishte rezervuar për të tjerë ky rajon? Euzebi, historiani i hershëm i kishës, na sugjeron që vetë Pjetri mund të ketë marrë pjesë në ungjillizimin e zonave të përmendura. Duket qartë se Pjetri ka patur arsye që u drejtohet të krishterëve në këto provinca apo rajone, dhe jo të tjerëve. (Ai nuk përfshin Lician dhe Pamfilinë, apo Cilicinë, provincën në jug të Maleve Taurus). Supozimi se ai ka pasur parasysh zona të Azisë së Vogël, që kanë pasur lidhje më të drejtpërdrejta me shërbesën e tij, sesa me të Palit, duket më bindës.

Ponti dhe Bitinia, në breg të Detit të Zi, përmenden veças, megjithëse ishin bashkuar në një provincë romake. Janë bërë sugjerime që Pjetri fillon me Pontin dhe mbaron me Bitininë, sepse ai ka parasysh itinerarin, që Sila apo ndonjë lajmëtar tjetër mund të ndiqte për dorëzimin e letrës; një udhëtar mund të fillonte nga Amisi, në fundin lindor të Pontit në Detin e Zi, dhe të mbaronte në Kalcedon të Bitinisë. Prej atje ai mund të kapërcente në Bizant, ku mund t’i hipej anijes për në Romë.

Zonat gjeografike, të cilave u drejtohet, përfshijnë një “përzierje fantastike territoresh” – rajone bregdetare, pjesë malore, rrafshnalta, liqene dhe lumenj. Banorët ishin edhe më të ndryshëm. Ata kishin “origjina, rrënjë etnike, gjuhë, zakone, fe dhe histori politike të ndryshme”. Galatia e kishte marrë emrin nga Gali, që ishte vendosur atje; galishtja flitej akoma në atë vend në shekullin e katërt. Luka i referohet gjuhës likaonase, që flitej nga popullsia e Listrës (Vep. 14:11). Në Azinë e Vogël kishte një popullsi të konsiderueshme hebrenjsh. Hebrenj nga Kapadokia, Ponti dhe Azia ishin të pranishëm në Jeruzalem në ditën e Rrëshajave dhe dëgjuan predikimin e Pjetrit (Vep. 2:9). Të kthyerit në besim nga kjo ngjarje, pasi janë kthyer në provincat e tyre, ka mundësi të kenë mbjellë ungjillin atje.

Nëse përhapja e besimit të krishterë në këto rajone ka ndjekur modelin e strategjisë misionare të Palit, mund të supozojmë që kishat u themeluan së pari në qëndrat urbane, dhe se besimtarët hebrenj së bashku me pasuesit johebrenj të judaizmit (“Perëndi-druajtës”), formuan bërthamën origjinale të shumë kishave dhe bashkësive në shtëpi. Megjithatë, shumica e popullsisë ishte rurale; pjesa qëndrore ishte e mbushur me fshatra fisnorë, ku kultura romake nuk kishte ndikuar shumë. Fuqia e ungjillit të krishterë mes popujve fisnorë mund të jetë bërë e dukshme pikë së pari në Azinë e Vogël. Përvoja e Palit dhe e Barnabës në Listër tregon ndikimin dramatik të ungjillit në një rajon që ishte pjesërisht i helenizuar (Vep. 14:8-18).

Ndërkohë që nuk e dimë se çfarë “grup-popullsie” apo shtresash shoqërore përfshiheshin mes të krishterëve të Azisë së Vogël, na befason uniteti që del nga ungjilli. Sado të ndryshme të ishin prejardhjet e këtyre njerëzve, ata ishin bërë populli i ri i Perëndisë, vëllazëria, populli i zgjedhur i shpërndarë në botë (2:9-10, 17; 5:9; 1:1).

Termat përfshirës me të cilën kjo letër flet për kishën, e bëjnë të qartë që Pjetri po i drejtohet të gjithë kishës, dhe jo thjesht një segmenti të komunitetit të krishterë. Ai nuk u shkruan vetëm atyre që janë “qytetarë të huaj” në kuptimin e drejtpërdrejtë,[1] dhe as vetëm besimtarëve hebrenj. Çështja e fundit është diskutuar për një kohë të gjatë. Po të ishte se Pjetri po u shkruante besimtarëve hebrenj, atëherë ata duhet të ishin hebrenj të shthurur, pasi Pjetri flet për “mënyrën e kotë të të jetuarit të trashëguar nga etërit” (1:18). Ai e përshkruan atë jetë të keqe: “... për të kënaqur gjërat e dëshiruara nga johebrenjtë, kur ecnim në shthurje, në pasione, në dehje, në teprime, në të ngrëna e në të pira dhe në idhujtari të neveritshme” (4:3). Hebrenjtë do të ishin me të vërtetë të shthurur përderisa përshkruhen të tillë! Por edhe sikur jetët e tyre të ishin krejtësisht pagane, vështirë se Pjetri do të thoshte, që një mënyre e tillë jetese iu trashëgua atyre nga etërit. Dhe as nuk do të mund të kuptonim befasimin e të afërmve paganë, nëse këta hebrenj femohues do t’i ktheheshin jetës morale të judaizmit. Si rrjedhim, duket qartë që Pjetri i shikon kishat, të cilave u shkruan, me besimtarë kryesisht johebrenj. Përdorimi i zgjeruar që Pjetri i bën Dhjatës së Vjetër zbulon përgatitjen e tij hebraike, por nuk duhet të supozojmë të njëjtën prejardhje edhe për dëgjuesit e tij. Letrat e Palit drejtuar kryesisht kishave johebraike, mbështeten gjithashtu në Dhjatën e Vjetër.

 

 

2. Kush e shkroi letrën?

 

Adresa e letrës shpall apostullin Pjetër si autor, - një deklaratë që nuk duhet zhvlerësuar. Nuk është e vërtetë që kisha do ta konsideronte një deklaratë të tillë si një “mjet letrar të padëmshëm”. Një numër veprash të tjera, që deklaronin se ishin shkruar nga Pjetri, u hodhën poshtë si jo-apostullore. Përderisa apostujt konsideroheshin me të drejtë persona të veshur me autoritetin e Krishtit për themelimin e kishës, atëherë deklaratat e rreme ndaj këtij autoriteti nuk mund të kaloheshin lehtë. Do të na mjaftonte të rikujtonim mbrojtjen, që Pali i bën postit të tij apostullor, për të parë rëndësinë që kisha i kishte vënë autoritetit apostullor.

Vlerësimi i letrës në shkrimet e tjera, është i hershëm dhe i fortë. Referenca më e hershme gjendet te 2 Pjetrit 3:1. Klementi i Romës (para fundit të shekullit të parë) citon nga letra, edhe pse ai nuk e identifikon citimin. Citimet hasen në autorë të tjerë të krishterë. Ireneu, në shekullin e dytë, ia atribon qartë citimin e tij kësaj letre.

Ata që mendojnë se Pjetri nuk ishte autori i letrës, nxjerrin katër argumenta kryesorë. Së pari ata mbajnë anën që stili grek është tepër i pastër për një peshkatar galileas (një referencë te Papia për Gjon Markun si “interpretues” i Pjetrit, është kuptuar sikur Pjetri kishte nevojë për një interpretues, për shkak se nuk e fliste rrjedhshëm greqishten). Së dyti, mendohet se persekutimet, për të cilat bëhet fjalë në letër, nuk ndodhën deri sa vdiq Pjetri. Së treti, thuhet se letra është shumë e ngjashme me shkrimet e Palit, dhe nuk ka mundësi që të jetë e Pjetrit. Së katërti, shumë persona që vërejnë ndryshime domethënëse nga shkrimet e Palit, mbajnë qëndrimin që 1 Pjetrit përmban material tradicional mësimor nga kisha e hershme, dhe nuk është lloji i letrës që do të ishte shkruar nga një prej dishepujve të parë të Jezusit

Kundërshtimi i fundit gjen përgjigje kur pranojmë qëllimin e letrës. Dëshmia okulare e Pjetrit për fjalët dhe veprat e Jezusit ishte dhënë tashmë. “Interpretimi” nga Gjon Marku i mesazhit të Pjetrit përfshinte edhe shkrimin e dëshmisë së Pjetrit në ungjillin e Markut. Në letër presupozohet një njohje e historisë së Jezusit, dhe Pjetri është i preokupuar për të udhëzuar kishën në interpretimin apostullor të ungjillit. Ky mësim apostullor gjendet edhe te letrat e Palit. Kundërshtimi që 1 Pjetrit është shumë paliniste, gjen përgjigje kur pranojmë faktin që Pali, ashtu si edhe Pjetri, e përshtati mësimin e tij ndaj “modelit të mësimit të shëndetshëm” apostullor. Nga ana tjetër, mësimi i Pjetrit ka elementë të veçantë. Për shembull, Pali nuk e përdor si Pjetri përshkrimin e veprës së Krishtit si “shërbëtor i Zotit”.

       Është e vërtetë që data tradicionale për vdekjen e Pjetrit në kohën e mbretërimit të Neronin, vjen para periudhave kryesore të persekutimit romak. Megjithatë, letra nuk reflekton një situatë zyrtare dhe të përgjithshme shtypjeje. Përkundrazi, ajo ishte një kohë ngacmimi lokal dhe persekutimi sporadik, një kohë gjatë së cilës të krishterët paralajmërohen të përgatiten për vuajtje më të mëdha në të ardhmen për hir të Krishtit.

     Çështja e aftësisë së Pjetrit për të shkruar në një greqishte të kulluar, është kthyer në një kundërshtim të rëndësishëm për autorësinë e tij. Disa komentatorë, të cilët janë të mendimit se letra nuk është shkruar nga Pjetri, mendojnë se ai është ndihmuar, dhe se përmendja që i bën Silas (5:12), tregon se cili ka qënë ndihmësi. Edhe ky argument është kundërshtuar. Si fillim, greqishtja e Letrës së parë të Pjetrit nuk ka një stil aq të kulluar sa ç’është sugjeruar. Për më tepër, akuza që greqishtja e Pjetrit duhet të ketë qenë minimale dhe e mangët bie, sepse nuk merr parasysh kulturën dygjuhëshe të Betsaidës në Galile. Një gramatolog me imagjinatë i gjuhës greke ka thënë, se Galileja mund të krahasohet me një rajon dygjuhësh si Uellsi, dhe se greqishtja e Pjetrit ishte po aq e mirë sa anglishtja e një personi nga Uellsi. Ceslas Spicq na kujton që Pjetri, në fund të fundit, morri dhuntinë e gjuhëve të panjohura ditën e Rrëshajave (Pentakostit).

     Siguria më e madhe e autencitetit të Letrës së Parë të Pjetrit vjen nga vetë letra. Mesazhi i saj lidhet ngushtë me fjalimet e Pjetrit të raportuara në librin e Veprave. Spicq na e tërheq vëmendjen për te 1 e Pjetrit 1:10-12, një seksion unik në letrat e Dhjatës së Re. Seksioni flet për hetimet kërkuese që bënin profetët e Dhjatës së Vjetër, ndërsa pristin ditën e Krishtit. “Kjo”, - thotë ai, “mund të pritet vetëm nga pena e apostullit, i cili themeloi apologjetikën e parë të krishterë, duke iu referuar dëshmisë së tyre”.[2] Gjithashtu, referencat në letër për vuajtjet e Krishtit reflektojnë kuptimin që kishte Pjetri për thirrjen e Jezus Krishtit si Shërbëtor i Zotit, një kuptim që u morr nga vetë mësimi dhe shembulli i Krishtit. Siç thotë Siluini (Selwyn): “Përshtypja e dëshmitarit okular rrjedh përgjatë gjithë letrës dhe i jep asaj një karakter të veçantë”. Pjetri mrekullohet nga dashuria e atyre që nuk e kanë parë kurrë Krishtin (1:8); mesazhi i tij për shpresën e gjallë në Krishtin e ka origjinën në dëshpërimin e tij në kryqëzimin e Krishtit dhe në gëzimin e tij në bashkësinë me Krishtin e ringjallur. Theksi i tij mbi përulësinë ka një kuptim prekës pas krenarisë që i pararendi dështimit të tij. Zoti e ka ngarkuar atë për të kullotur tufën e tij, dhe ai ia kalon atë thirrje nënbarinjve të tjerë.

Sa për rolin e Silas (“Silvani” në disa versione), shihni komentet te 5:12. Sila ishte bashkëmisionari i Palit në Azinë e Vogël dhe në Greqi, dhe përmendet me Palin në letrat drejtuar thesalonikasve. Ai ishte edhe përfaqësues i apostujve dhe i pleqve në Jeruzalem, dhe është quajtur profet (Vep. 15:32). Edhe po të kishte shërbyer si redaktor dhe bashkautor me Pjetrin, këtë e ka bërë si njeri i frymëzuar. Fraza e Pjetrit që përshkruan shërbimin e Silasit, përdoret për mbajtësin e një letre, i cili konsiderohej si një përfaqësues i dërguesit. Ky ishte funksioni i Silasit në lidhje me letrën e dërguar nga Jeruzalemi, sipas përshkrimit te Veprat 15. Nëse Sila ishte mbartës në një rol të tillë, atëherë ka qënë më shumë se një letër-mbartës. Ai kishte të drejtën e fjalës në Këshillin e Jeruzalemit, që e përgatiti letrën e mbajtur nga ai, për atë bashkësi. Pra, edhe ai, mund të jetë konsultuar me Pjetrin në përgatitjen e letrës, ose mund ta ketë hartuar atë nën drejtimin e Pjetrit.

 

 

3. Çfarë lloj letre është?

 

Në letrën e shkurtër të Pjetrit haset një varietet i madh si në formë ashtu edhe në përmbajtje. Citimet nga Dhjata e Vjetër janë të shumta. Psalmi 34, për shembull, citohet dy herë (2:3; 3:10-12), dhe temat e tij të shpresës për të persekutuarit lëshojnë jehonë përgjatë gjithë letrës.[3] Edhe pse nuk bëhet ndonjë citim direkt i fjalëve të Jezusit, 1 e Pjetrit, ashtu si Jakobi, pasqyron vazhdimisht thëniet e Mjeshtrit (Mësuesit).

Disa do të thonë që 1 e Pjetrit nuk është një letër, por një predikim ose udhëzim katekizmor për të shoqëruar sakramentin e pagëzimit. Ajo është përdorur madje edhe si liturgji për shërbesa pagëzimi. (Pagëzimi supozohet të zërë vend pas 2:21). Sidoqoftë, siç e bën të qartë edhe Uejni Grudem, e vetmja referencë specifike për pagëzimin në këtë letër gjendet te 3:21, dhe “përmendja e fillimit të jetës së krishterë nuk nënkupton në vetvete një referencë për pagëzimin”. Një formë tjetër, që spikatet në letër, është ajo e himneve të hershme të krishtera apo e rrëfimeve të besimit. Nuk përjashtohet mundësia, por shprehja ritmike që përcjell një himn ose një kredo (besore) mund të jetë thjesht oratoria e predikimit dhe e mësimit.

Thënia më e mirë për formën e letrës së parë të Pjetrit mbetet përmbledhja në fund të saj: “Ju shkrova shkurt duke ju bërë thirrje dhe duke ju dëshmuar se hiri i vërtetë i Perëndisë është ai në të cilin qëndroni.” (5:12b). Letra është plot me inkurajim dhe dëshmi, që janë karakteristike për mësimdhënien apostullore. Ne mund të supozojmë se kjo nuk është hera e parë, që Pjetri ka dhënë mësim për këto gjëra. Por letra është e shkruajtur lirshëm; Pjetri nuk ka mbledhur copa materialesh nga të tjerët. Ai flet me kuptim dhe ndjenjë të thellë, nga njohuria e vet si apostull i Krishtit.

 

 

4. Ku dhe kur u shkrua?

 

“Babilonia” nga e cila Pjetri i dërgon përshëndetjet e veta (5:13), vështirë se mund të ketë qenë qyteti i braktisur dhe i rrënuar i Mesopotamisë. Roma quhet “Babiloni” në librin e Zbulesës,[4] dhe është e kuptueshme që Pjetri e përdor emrin në mënyrë simbolike. Ai e sheh kishën e krishterë si popullin e Perëndisë në mërgim dhe shtegtim.[5] Babilonia ishte qyteti i madh i perandorisë botërore për profetët e Dhjatës së Vjetër. Ai ishte gjithashtu qyteti i mërgimit, ku Izraeli jetoi si i huaj. Përdorimi që Pjetri i bën emrit “Babiloni”, i kujton dëgjuesve që edhe ai ka të njëjtin status “mërgimtari” si ata.

Për më tepër, etërit e hershëm të kishës e kishin kuptuar që si Pjetri ashtu edhe Pali, ishin martirizuar në Romë. Eusebiusi, historiani i kishës së hershme, citon nga Papia dhe Origeni për ta mbështetur këtë gjë. (Papia, peshkop i Hierapolisit vdiq rreth vitit 130 pas Kr.). Gjon Marku, i cili përmendet nga Pjetri (5:13), përmendet gjithashtu edhe nga Pali, që shkruan nga Roma.[6]

Përderisa letra e Pjetrit përmend Markun por jo Palin, nuk ka të ngjarë që Pali të ketë qenë në Romë në kohën kur u shkrua letra. Në të njëjtën mënyrë, Pali nuk e përmend Pjetrin në letrat e tij, edhe kur duket se përmend “njerëzit nga rrethprerja”, të cilët mbetën shokët e tij besnikë.[7] Sipas traditës, Pjetri ka qenë në Romë vetëm në fund të jetës së tij. Si rrjedhim, Pjetri me sa duket ka shkruar nga Roma pasi Pali kishte ikur, i liruar prej burgimit të tij të parë në vitin 62 pas Kr.

Nuk ka të ngjarë të ketë filluar akoma sulmi i zjarrtë i Neronit mbi të krishterët e Romës. Dikush mund të supozojë që Pjetri do t’i ishte referuar kësaj, duke përshkruar besnikërinë ndaj mbretit (2:13-17). Viti 63 pas Kr., pas largimit të Palit dhe para persekutimit të Neronit, duket më i mundshëm.

  

5. Cili është mesazhi i saj?

 

Duke u përballur me sulmet kërcënuese ndaj ungjillit, Pjetri dëshmon për hirin e Perëndisë, realitetin e pamasë të asaj që Perëndia ka bërë në Jezus Krishtin. Apostulli e di që Jezusi u ringjall nga të vdekurit; ai e pa atë të ngjitej në qiell. Gjithashtu, ai e di pse Jezusi vdiq dhe se çfarë përmbushi vdekja e tij: “Ai vetë i barti mëkatet tona në trupin e tij mbi drurin e kryqit që ne, të vdekur në mëkate, të rrojmë për drejtësi; dhe me vuratat e tij ju u shëruat” (2:24). Realiteti i veprës së Krishtit siguron shpresën e “vëllazërisë” së krishterë. Të krishterët jo vetëm që mund ta durojnë vuajtjen për hir të Krishtit, por edhe mund të gëzojnë, sepse në agoninë e tyre ata bashkohen me Jezusin që vuajti për ta. Vetë vuajtjet e tyre bëhen një shenjë shprese, sepse, ashtu si Krishti vuajti dhe hyri në lavdinë e tij, po ashtu do t’u ndodhë edhe atyre. Fryma e lavdisë dhe e Perëndisë qëndron mbi ta (4:14).

Të sulmuar apo të respektuar nga të afërmit e vet, ata mund të dëshmojnë për hirin e Perëndisë përmes jetesës së tyre të krishterë. Qetësisht dhe përulësisht ata mund të jetojnë jetë të shenjtë, jo duke kërkuar të drejtat e veta, por duke nderuar të tjerët. Një jetëse e tillë e përulur nuk është servile apo poshtëruese, sepse të krishterët e njohin veten si popull mbretëror i vetë pronës së Perëndisë, trashëgimtarë të zgjedhur të krijimit të ri. Ata nuk kanë pse të marrin hak për veten e vet, as nuk kanë pse të kërkojnë vetë atë që u takon; besimi i tyre është në gjykimin e Perëndisë. Të krishterët janë “qytetarë të huaj” në Babiloni, por më e rëndësishme është se ata janë anëtarë të familjes së Perëndisë.

Dhurata e dashurisë së Perëndisë, gjaku i Jezus Krishtit, i ka shpenguar të krishterët nga jetesa e korruptuar dhe boshe e së kaluarës së tyre pagane. Hiri, tani i bashkon ata në dashuri të zjarrtë për njëri-tjetrin. Ata i shërbejnë dhe ndihmojnë njëri-tjetrin, duke përdorur dhuntitë e pasura frymërore, me të cilat i pajis hiri i Perëndisë. Jezus Krishti, Bariu i madh i tufës së Perëndisë, vigjilon mbi popullin e tij. Ai u bën thirrje nënbarinjve t’i shërbejnë atij në ruajtjen e deleve. Fitorja e Jezus Krishtit mbi të gjitha forcat e errësirës e çliron popullin e tij nga pushteti i Satanit. Ata mund ta smbrapsin luanin ulëritës; në flakët e sprovës, besimi i tyre nuk do të shkatërrohet, por do të pastrohet si ari në furrnaltë. Ata mund t’i hedhin të gjitha shqetësimet te Perëndia, duke e ditur që ai kujdeset për ta.

Hiri që tashmë i mbush të krishterët me gëzim, do t’u jepet atyre plotësisht kur të shfaqet Jezus Krishti. Zotin, të cilin ata e duan, por nuk e kanë parë, do ta shohin dhe admirojnë. Duke e ditur mirë se nga ç’shkatërrim dhe errësirë u çliruan, populli i ri i Perëndisë i këndon atij lavdërime. Halelujat e tyre tingëllojnë nga asambletë, shtëpitë madje edhe nga qelitë e burgut, ku frika e tyre nga Perëndia i ka çliruar prej frikës nga njerëzit. Dëshmia e tyre është një dëshmi lavdërimi. Të ushqyer nga Fjala e pagabueshme e Perëndisë ata shijojnë tashmë mirësinë e Shpëtimtarit të tyre. Hiri i vërtetë i Perëndisë, i ka thirrur ata në lavdinë e tij: çdo gjë, edhe vuajtjet e tyre, do t’i shërbejnë qëllimit të atij që i shpengoi me një çmim të tillë.

Disa mund ta përçmojnë qetësinë dhe triumfin e letrës së Pjetrit si teologji jopraktike. Përgjigjet e tij janë përgjigje besimi. Por Pjetri e di që dëshmia e tij është e vërtetë, që Jezus Krishti është i vërtetë. Ai e ka shijuar që Zoti është i mirë dhe që mirësia e tij nuk do të mungojë asnjëherë. “Hiri i vërtetë i Perëndisë është ai në të cilin qëndroni” (5:12).

Armando Valladares e mbyll tregimin e njëzet e dy vjetëve të tij në burgjet e Kastros në Kubë me këto fjalë, duke rikujtuar mendimet e tij kur u lirua:

Dhe në mes të atij vizioni apokaliptik të momenteve më të tmerrshme dhe frikësuese të jetës sime, në mes të pluhurit të përhimtë dhe orgjive të rrahjes e gjakut, të burgosurve të rrahur për vdekje, një njeri fillon të dalë në sipërfaqe, - figura skeletike e një njeriu të shkatërruar nga uria, me flokë të bardha, sy blu rrezatues dhe me një zemër plot e përplot me dashuri, duke i ngritur duart drejt qiellit të padukshëm dhe duke kërkuar mëshirë për ekzekutuesit e tij.

“Fali, o Atë, sepse nuk e dijnë se çfarë po bëjnë”. Dhe më pas breshëria e një mitralozi ia shqeu gjoksin.

 


[1] Shprehja “të zgjedhurve që rrijnë në diasporë” nuk duhet marrë në kuptimin sociologjik, sikur Pjetri po u drejtohej vetëm personave të zhvendosur apo atyre pa qytetari lokale. Shihni Shtojcën A, “Qytetarë të huaj” – Literale apo Figurative?

[2] Vep. 2:25-31; 3:18-25; 10:43.

[3] Bēnētreau (faqe 50) na e tërheq vëmendjen në shprehje të tilla si afrimi te Zoti (Psa. 34:6, LXX; 1 Pj. 2:4), të mos kemi turp (Psa. 34:5; 1 Pj. 2:6); shpresimi (Psa. 34:8, 22); frika (Psa. 34:9, 11); kontrasti ndërmjet të mirës dhe të keqes (Psa. 34:10, 11, 14, 15); i bekuar (Psa. 34:8); dhe termin e qëndrimit si i huaj (Ps. 34:4, LXX; 1 Pj. 2:11).

[4] 16:19; 17:5; 18:2

[5]  1:1, 17; 2:9-11.

[6] 2 Tim. 4:11; Fim. 24

[7] Fil. 2:20-21; Kol. 4:10-11

 

 

BESELIDHJA Publishing

KP 2907 Tirana    Rmano@albmail.com